Sự sụp đổ của Symbian: Bài học về sự cạnh tranh

Các lô hàng smartphone Symbian mới nhất của Nokia đang nhanh chóng chết dần chết mòn, chỉ sau chưa đầy ba năm tính từ thời điểm nền tảng của Nokia còn đang thống trị thị trường di động của thế giới. Sự suy giảm nhanh chóng và rõ rệt của Symbian như một lời cảnh báo về những gì có thể xảy ra với các hệ điều hành smartphone hàng đầu khác, ngay cả với iOS và Android trong một thị trường đầy biến động như hiện nay, các nhà phân tích cho biết.

• Xuất hiện smartphone Nokia Symbian cuối cùng trong mùa hè này
• [Cơ bản] Tìm hiểu lịch sử 22 năm Symbian OS

Sẽ không có bất kỳ sự luyến tiếc nào dành cho Symbian, và sự ra đi của nó là điều hiển nhiên đã được báo trước. Nokia sẽ không quá đau buồn vì sự ra đi này, bởi trước mắt nó còn còn rất nhiều việc phải làm với "đứa con cưng" Lumia, cũng như với dòng điện thoại Asha giá rẻ của nó (Asha cũng chạy trên nền tảng Symbian).

“Với nhiều người, điện thoại Nokia trên Symbian là một hình ảnh thu nhỏ của smartphone”, nhà phân tích Boris Metodiev của Yankee Group cho biết. “Thời đó đã qua lâu rồi. Không ai lỡ bỏ Symbian. Hầu hết mọi người thậm chí còn không nhận thấy được sự ra đi của nó”.

Lô hàng Symbian phone cuối cùng của Nokia sẽ xuất xưởng vào mùa hè năm nay, kết thúc hơn một thập kỉ chinh chiến đỉnh cao của hệ điều hành này (theo Financial Times). Phát ngôn viên của Nokia, Mark Durrant, cho biết rằng Nokia đã quyết định gắn bó, hợp tác với Windows Phone của Microsoft, như là nền tảng smartphone chiến lược của Nokia, bắt đầu từ tháng 2 năm 2011, một phần là do Symbian đã trở nên quá phức tạp và tốn thời gian cho các nhà phát triển.

“Phải mất khoảng 22 tháng để có được một chiếc điện thoại Symbian thành phẩm”, Durrant cho biết qua email. “Với Windows Phone, thời gian này có thể ít hơn một năm. Chúng tôi dành ít thời gian hơn cho các dự án code phức tạp, và nhiều thời gian hơn để tập trung vào việc nâng cao trải nghiệm người dùng, mang lại những sự khác biệt lớn trong sử dụng, chẳng hạn như về vấn đề camera, bản đồ, âm nhạc và nhiều ứng dụng tích hợp khác nói chung”.

Durrant cũng thể hiện đôi chút tự hào về Symbian, với dòng điện thoại Symbian mới nhất là Nokia 808 PureView được giới thiệu tại Nga và tháng 5 – 2012, với camera 41MP huyền thoại mà chúng ta đã từng biết.

808 PureView “ tiên phong trong việc mở rộng nền tảng [Symbian] truyền thống, đóng vai trò như một cầu nối cho sự đổi mới trên các sản phẩm mới nhất của chúng tôi, chẳng hạn như Lumia 925”, Durrant cho biết.

Durrant cũng nói thêm rằng “nhiều thiết bị Symbian vẫn đang được sử dụng trên toàn thế giới, nó vẫn mang lại cơ hội cho các nhà phát triển và nhiều người khác trong hệ sinh thái của mình”.

Sự sụp đổ gần đây của Symbian

Nokia đã thuê Accenture để tiếp tục phát triển phần mềm và hỗ trợ cho Symbian vào tháng 9 năm 2011, với tuyên bố rằng sự phát triển và hỗ trợ cho nền tảng này sẽ được tiếp tục duy trì “ít nhất cho đến năm 2016”. Khoảng 2.300 nhân viên của Nokia đã được chuyển giao cho Accenture vào thời điểm đó. Accenture chưa đưa ra bình luận chính thức nào về việc Nokia sẽ xuất xưởng lô hàng Symbian cuối cùng trong năm nay.

Vào tháng tư, IDC dự đoán rằng “Symbian sẽ hoàn thành sứ mệnh của nó vào năm 2014”. Nhà phân tích Ramon Liamas của IDC cho biết rằng một trong số các lô hàng này sẽ được cung cấp cho nhà mạng NTT Docomo của Nhật Bản, và các thiết bị này xuất hiện dưới dạng biến thể của Symbian.

Khoảng 6.3 triệu thiết bị chạy tất cả các phiên bản của hệ điều hành Symbian sẽ được bán ra trong năm 2013. Các dự án IDC cho biết sẽ có khoảng 1.6 triệu thiết bị Symbian xuất xưởng trong năm 2014, và không có các con số dự đoán khác cho các năm tiếp theo.

Nokia sẽ không tiết lộ số lượng thiết bị Symbian được bán ra trên toàn thế giới, mặc dù các công ty nghiên cứu đã đưa ra con số thống kê là khoảng 250 triệu thiết bị. Nền tảng này đã đạt ngưỡng 100 triệu thiết bị xuất xưởng trong năm 2006, sau khoảng thời gian là 5 năm, kể từ khi smartphone chạy Symbian đầu tiên, là Nokia 9210 Communicator xuất hiện.

Nokia 9210 Communicator

Symbian đã chiếm hơn 70% thị phần thị trường smartphone trong năm 2006, và sau đó có sự tụt giảm kinh hoàng, khi nó chỉ còn dưới 4% trong năm 2012, theo IDC. Symbian sẽ chiếm lại được ít nhất là 1% thị phần nữa vào cuối năm nay.

Symbian Ltd lần đầu tiên phát triển hệ điều hành Symbian dành cho bộ vi xử lý ARM. Hệ điều hành là một thế hệ sản phẩm tiếp theo của EPOC Psion Software. Nokia đã trở thành đối tác với Symbian Ltd, Ericsson và Motorola trong liên minh phát triển trong năm 1998.

Motorola, Samsung, LG và Sony Ericsson đã cùng lúc phát triển các dòng smartphone Symbian cùng với Nokia, nhưng tất cả đều dần di chuyển ra khỏi nền tảng này vào năm 2010.

Đã từng có mối quan hệ tốt đẹp giữa Symbian và nhiều nhà sản xuất khác

Sai lầm nào của Symbian?

Durrant cho biết hệ điều hành Symbian của Nokia đã quá phức tạp để có thể phát triển các phần mềm hiệu quả cho smartphone. Các nhà phân tích đặc biệt lưu ý rằng Symbian không có khả năng theo kịp xu hướng trên thị trường hiện nay, chẳng hạn như về vấn đề âm nhạc, video, và các ứng dụng.

“Symbian không bao giờ có một hệ sinh thái có thể cung cấp các khoản thu phát sinh như Android, iOS, BlackBerry và Windows Phone. Những khoản thu nhập thêm này rất quan trọng đối với các nhà sản xuất điện thoại”, Jack Gold, nhà phân tích của J.Gold Associates cho biết.

“Symbian là một hệ điều hành khó với các lập trình viên, không có sự phong phú trong ứng dụng cũng như về giao diện người dùng. Bạn không thể chơi Angry Birds trên điện thoại Symbian vào thời điểm 7 năm trước”, Gold nói “Nếu bạn hỏi các nhà phát triển về Symbian, rằng tất cả đều ghét lập trình trên nó, bởi nó quá cứng ngắc và phức tạp. Và đây là một vấn đề rõ ràng”.

Bài học từ Symbian

Gold và những người khác tin Accenture có thể sẽ để Symbian ra đi như các nền tảng khác đã chết như Windows 3.1 và MS-DOS. Thậm chí BlackBerry còn cho phép khai từ hệ điều hành cũ của nó. Chỉ một phần nền tảng cũ của RIM được sử dụng trong QNX trong hệ điều hành BlackBerry 10 mới, Gold cho biết.

“Điều tương tự hoàn toàn có thể xảy ra với Andorid hay iOS trong một thập kỉ tới, nhưng ai mà biết được? Chúng có thể được thay thể bởi một cái gì đó mang tính cách mạng”, ông nói thêm.

Đặc biệt với smartphone, thật khó dự đoán trong tương lai xa, bởi sự xuất hiện của nhiều thiết bị mới như Google Glass hay smartwatch, cũng có thể tạo nên một cuộc cách mạng thiết bị trong tương lai. Và từ sự sụp đổ của Symbian, hẳn các nền tảng hệ điều hành khác xe mang lại cho mình những kinh nghiệm quý báu trong việc duy trì vị thế của mình, cũng như mang lại những trải nghiệm tốt hơn đến người dùng.